माझ्या तमाम हिंदू बांधवांनो आणि भगिनींनो : हिंंदूह्रदयसम्राट

बाळासाहेब ठाकरे यांची कट्टर हिंदू म्हणून ओळख होते. यूपी-बिहारमधून येऊन मुंबईत स्थायिक झालेल्या राजकारणी आणि अभिनेत्यांच्या विरोधात बाळासाहेब होते. महाराष्ट्र फक्त मराठ्यांचा आहे, असं ते सातत्याने म्हणायचे.

महाराष्ट्रात गुजराती, मारवाडी आणि उत्तर भारतीयांच्या वाढत्या प्रभावाविरुद्ध त्यांनी चळवळ सुरू केली होती. ते महाराष्ट्राचे किंग मेकर होते. सरकारमध्ये नसतानाही ते सर्व निर्णय घेत असत.

23 जानेवारी 1926 रोजी पुण्यात जन्मलेल्या बाळासाहेबांनी पत्रकार आणि व्यंगचित्रकार म्हणून आपल्या कारकिर्दीला सुरुवात केली. 'द फ्री प्रेस जर्नल'मधून त्यांनी आपल्या करिअरची सुरुवात केली.

यानंतर त्यांची व्यंगचित्रे 'टाइम्स ऑफ इंडिया'मध्येही आली. 1960 मध्ये त्यांनी ही नोकरी सोडली आणि 'मार्मिक' नावाने स्वतःचे राजकीय मासिक सुरू केले. बाळासाहेबांवर त्यांच्या वडिलांच्या विचारांचा प्रभाव होता.

तब्बल 46 वर्षे सार्वजनिक जीवनात असलेले शिवसेनाप्रमुख बाळ ठाकरे यांनी कधीही निवडणूक लढवली नाही किंवा कोणतेही राजकीय पद स्वीकारले नाही. शिवसेनेच्या अध्यक्षपदीही त्यांची रीतसर निवड झाली नाही.

मात्र तरीही महाराष्ट्राच्या आणि विशेषतः राजधानी मुंबईच्या राजकारणात त्यांचा मोठा प्रभाव होता. त्यांचा राजकीय प्रवासही अतिशय अनोखा होता.

बाळासाहेब ठाकरे यांनी 1966 मध्ये शिवसेनेची स्थापना केली. 'मराठी माणूस' हा मुद्दा उपस्थित केला.

नोकऱ्यांची कमतरता आणि दक्षिण भारतीय मराठी लोक महाराष्ट्रातील लोकांच्या नोकऱ्या हिसकावत असल्याचा दावा बाळ ठाकरे यांनी केला. मराठी भाषिक स्थानिकांना नोकऱ्यांमध्ये प्राधान्य द्यावे, या मागणीसाठी त्यांनी आंदोलन सुरू केले.

80 आणि 90 च्या दशकात बाळासाहेब ठाकरेंचा झपाट्याने उदय झाला. त्यावेळी हिंदुत्वाचा मुद्दा गाजत होता आणि बाळासाहेब ठाकरे हे कट्टर हिंदुत्व समर्थक होते.

80 च्या दशकात शिवसेनेला राजकीय ताकद मिळाली. उजव्या विचारसरणीच्या मतदारांना आकर्षित करण्यासाठी बाळ ठाकरे हिंदुत्वात सामील झाले.

1992 मध्ये उत्तर प्रदेशातील अयोध्येतील बाबरी मशीद पाडल्यानंतर मुंबईत हिंदू आणि मुस्लिमांमध्ये अनेक आठवडे जातीय दंगली झाल्या. या दंगलींमध्ये शिवसेना आणि बाळ ठाकरे यांची नावे वारंवार समोर येत होती

महाराष्ट्रातील लोकांना नोकऱ्या मिळाल्या पाहिजेत, हा बाळ ठाकरेंचा युक्तिवाद होता. मराठी लोकांनी हा मुद्दा हातात घेतला. राजकारणात हिंसा आणि भीतीचा वापर केल्याचा आरोप शिवसेनेवर वारंवार होत होता.

पण, "राजकारणात मी हिंसा आणि बळाचा वापर करेन, कारण ही भाषा डाव्यांना कळते आणि ती काही लोकांना हिंसेची भीती दाखवायला हवी, तरच ते धडा शिकतील."